میزان تبخیر

(سرعت تبخیر)

Rate of Evaporation

(Speed of Evaporation)

سرعت / میزان تبخیر به چه چیزهایی بستگی دارد؟

:تندی / سرعت تبخیر به عامل هایی بستگی دارد که مهمترین آنها به قرار زیر هستند

دمای مایع – *

اندازه ی رویه / سطح مایع – **

سرعت جا به جایی هوا / باد – ***

نقطه جوش و نمناکی هوا – ****

چگونه دمای مایع در سرعت / میزان تبخیر آن مؤثر است؟

آبگونه ها / مایع ها در دمایی تبخیر می شوند و هرچه گرمای بیشتری بگیرند، سرعت تبخیر آنها بیشتر

.می شود و زودتر تبخیر می گردند

:آزمایش و تجربه

:چیزهای مورد نیاز آزمایش

یک قاشق – *

دو بشقاب فلزی – **

مقداری آب داغ – ***

مقداری آب سرد – ****

:روش آزمایش

.نخست ۴ قاشق از آب داغ را در یکی از بشقاب های فلزی ریخته و در جای بسیار گرمی قرار داده شود

.سپس همین اندازه از آب سرد را در بشقاب دیگر ریخته و در جای خنکی گذاشته شود

اگر پس از مدتی اندازه ی آب دو بشقاب با هم مقایسه شوند، مشاهده می شود که آب داغ بیشتر بخار شده

:و اندازه ی آن کمتر است، زیرا

هرچه مایع گرم تر شود، تبخیر آن نیز تندتر می گردد و

هرچه مایع سردتر شود، تبخیر آن نیز کندتر می گردد

چگونه اندازه ی رویه / سطح مایع در سرعت / میزان تبخیر آن مؤثر است؟

،آبگونه ها / مایع ها در هر ظرف یا جایی باشند، تبخیر می شوند و هرچه سطح ظرف یا جایی که قرار دارند

.بیشتر باشد، سرعت تبخیر آنها بیشتر می شود و زودتر تبخیر می گردند

:آزمایش و تجربه

:چیزهای مورد نیاز آزمایش

یک لیوان – *

یک کاسه – **

مقداری آب – ***

:روش آزمایش

.مقداری از آب را در لیوان و همان مقدار هم در کاسه ریخته شود

اگر پس از دو روز مقدار آب آن دو  مقایسه شود، مشاهده می گردد آب کاسه  بیشتر بخار شده و اندازه ی

:آن کمتر است. زیرا

هرچه سطح مایع بیشتر شود، تبخیر آن نیز تندتر می گردد و

هرچه سطح مایع کمتر شود، تبخیر آن نیز کندتر می گردد

چگونه سرعت جا به جایی هوا در سرعت / میزان تبخیر مایع مؤثر است؟

 آبگونه ها / مایع ها با جا به جایی هوا، تبخیر می شوند و هرچه سرعت جا به جای هوا، بیشتر باشد، سرعت

.تبخیر آنها بیشتر می شود و زودتر تبخیر می گردند

:آزمایش و تجربه

:چیزهای مورد نیاز آزمایش

یک صفحه مقوایی – *

یک ابر نمدار – **

بادبزن / پنکه – ***

:روش آزمایش

.نخست دو شکل با مساحت های مساوی در دو انتهای صفحه ی مقوایی رسم شود

.با ابر نمدار روی هر دو شکل بطور کامل نمدار و تر گردد

سپس یکی از دو شکل را با بادبزن / پنکه باد زده شود. مشاهده می شود که شکلی که با بادبزن باد زده شده

:است و جا به جایی هوا تندتر بوده است، آبش تندتر تبخیر می شود و زودتر خشک می گردد. زیرا

هرچه سرعت جا به جایی هوا بیشتر شود، تبخیر مایع نیز تندتر می گردد و

هرچه سرعت جا به جایی هوا کمتر شود، تبخیر مایع نیز کندتر می گردد

چگونه نقطه جوش مایع در سرعت / میزان تبخیر آن مؤثر است؟

.نخست دو شکل با مساحت های مساوی در دو انتهای صفحه ی مقوایی رسم شود

.با ابر نمدار روی هر دو شکل بطور کامل نمدار و تر گردد

سپس یکی از دو شکل را با بادبزن / پنکه باد زده شود. مشاهده می شود که شکلی که با بادبزن باد زده شده

:است و جا به جایی هوا تندتر بوده است، آبش تندتر تبخیر می شود و زودتر خشک می گردد. زیرا

هرچه سرعت جا به جایی هوا بیشتر شود، تبخیر مایع نیز تندتر می گردد و

هرچه سرعت جا به جایی هوا کمتر شود، تبخیر مایع نیز کندتر می گردد

چگونه نقطه جوش مایع در سرعت / میزان تبخیر آن مؤثر است؟

:سرعت تبخیر آبگونه ها / مایع ها یکسان نیست. مانند اینکه

.آبگونه ها / مایع هایی مانند بنزین، الکل، اتر و تترا کلرید کربن خیلی تندتر از آب تبخیر می گردند

.آبگونه ها / مایع هایی مانند نفت، جیوه و دیگر مایع های سنگین و غلیظ خیلی کند تبخیر می گردند

بعضی از آبگونه ها / مایع ها آنقدر کند تبخیر می شوند که تبخیر شدن آنها اصلاً به دید نمی آید، اما به

.تجربه می توان دریافت که مایع ها نیز تبخیر می گردند

:آزمایش و تجربه

:چیزهای مورد نیاز آزمایش

مقداری معینی از آب، نفت، بنزین، الکل، اتر و تترا کلرید کربن – *

شش عدد ظرف یکسان – **

:روش آزمایش

پیش از شروع آزمایش، باید توجه داشت که آزمایشگاه به خوبی تهویه می شود، زیرا بخارهای به وجود آمده

.از بنزین، الکل و اتر وقتی با اندازه ای لازم از هوا مخلوط شوند، خطر ترکیب و ایجاد انفجار می کنند

مقدار معین آب، نفت، بنزین، الکل، اتر و تترا کلرید کربن در ۶ ظرف یکسان ریخته شود و در جای معینی

.قرار داده شوند تا در شرایط یکسانی از دما، سطح مایع ها و سرعت جا به جایی هوا آزمایش انجام شود

مشاهده می شود که بنزین، الکل، اتر و تترا کلرید کربن خیلی تندتر از آب تبخیر می شوند و نفت حتی خیلی

:کندتر از آب تبخیر می گردد. زیرا

هرچه نقطه جوش مایع کمتر باشد، تبخیر مایع نیز تندتر و زودتر انجام می شود و

هرچه نقطه جوش مایع بیشتر باشد، تبخیر مایع نیز کندتر و دیرتر انجام می شود

:جستار پیوسته پیشین