پیشینه ی قطبنما

History of Compass

پیشینه ی قطبنما چیست؟

مردمی که در ناحیه مغنسیا – محل کشف سنگ های آهنربا – می زیستند، می دانستند که اگر سنگ های آن جا

را به نخی ببندند و بگذارند آزادانه نوسان کنند، همواره رو به یک سمت یا جهت می ایستند و ساخت قطبنما

.از همینجا به وقوع پیوست

چینی ها هم این سنگ ها را می شناختند و ویژگی آنها را می دانستند و از آنها برای راهنمایی کسانی که به

سفرهای دور و درازی می رفتند، استفاده می کردند و به همین دلیل به این سنگ ها، سنگ های راهنما

.می گفتند و چه آدم های سرگردان که به کمک این سنگ ها راهنمایی می شدند

اینکه چگونه بشر برای نخستین بار دانست که هرگاه یک سوزن آهنربایی را بر روی محوری به حالت آزاد

.رها کند، آن سوزن بخودی خود جهت شمال را نشان می دهد؟ پاسخ این سوال هنوز پیدا نشده است

روزگاری می پنداشتند که این راز را چینی ها در ۴۵۰۰ سال پیش کشف کرده اند؛ ولی امروز کسی با این

.پندار موافق نیست

درست است که چینی ها مردمی بودند که برای ساخت قطب نما گام هایی برداشتند، ولی همه آن را خود به

.تنهایی کامل نکردند

.عرب ها قطب نما را از دست چینی ها گرفتند. سپس اروپا آن را از عرب ها به ارمغان برد

در سده ی دوازدهم میلادی، استفاده از قطب نما در اروپا بخوبی رواج داشت. گویا قطب نماهای آن زمان را

به این شکل می ساختند که یک سوزن آهنربایی را بر سر چوبی فرو می کردند. آنگاه این چوب را عمود بر

وسط چوب دیگر فرود می آوردند. سپس آن را در ظرف پر از آبی به حالت شناور نگاه می داشتند تا آزاد به

.گِرد خود بچرخد و جهات چهارگانه را نشان بدهد

گام بعدی آن بود که عقربه مغناطیسی / آهنربایی را بر فراز سوزنی سوار کردند، سوزنی که از میان ظرفی

.سر بیرون آورده بود

:جستار پیوسته پیشین