سپیده قطبی

(فجر / شفق)

Aurora Polaris

سپیده قطبی / شفق چیست؟

در جاهایی از شمال وجنوب کره زمین نورافشانی ویژه ای وجود دارد که یکی از

.منظره های بسیار خیره کننده طبیعت به شمار می آید

هنگامی که این نورافشانی ها رخ می دهد، کمان تابنده و بزرگی در آسمان پدیدار

می گردد و صدایی از آن به گوش می رسد که گویی دارند در آن جا چیزی را ذوب

.می کنند

گاهی اشعه این نور پره وار، به سمت بالا، بر سینه آسمان پخش می شود. این اشعه

مانند نورافکن هایی قوی هستند که پیوسته به این سو و آن سو می تابند و آن چنان

.جالب و به سرعت تغییر جهت می دهند که برخی آنها را رقاصان نیم مست نامیده اند

دانشمندان می گویند که این گونه نورافشانی نوعی تخلیه الکتریکی است و در ارتفاعی

بین ۸۰ تا ۱۶۰ کیلومتری بالای زمین صورت می گیرد و آن را سپیده قطبی نامیده اند

دانش بشر هنوز پی نبرده که حقیقت این نورافشانی ها چیست. تنها این مطلب دانسته

شده که اشعه مزبور عبارت است از تخلیه بار الکتریسیته ای که در فضای رقیق بالا

.وجود دارد

.کانون این نورافشانی در اطراف حوزه مغناطیسی / آهنربایی قطب ها می باشد

،نوسانات مغناطیسی و الکتریکی (آهنربایی و برقی) هنگامی شدت می یابد که نور

تابش زیاد و ویژه ای پیدا می کند. گویا این پدیده با لکه هایی که گهگاه بر سطح

.خورشید پدیدار می شود، نیز ارتباط داشته باشد

از این رو، شاید نورافشانی سپیده قطبی به این دلیل باشد که خورشید بار الکتریسیته ای

را تخلیه می کند و سپس جریان برق / جریان الکتریکی از میان گازهای رقیقی که در

سطح بالای زمین است، عبور کرده و چنین منظره ای را پدید می آورد، درست مانند

اینکه درون یک لامپ یا گوی بلورین را تقریباً از هوا خالی کنند و سپس از میان گازهای

رقیق شده درون آن، یک جریان الکتریکی عبور دهند. بطوری که مشاهده می گردد درون

.آن لامپ یا گوی بلورین نورافشانی می شود

پس سپیده قطبی یا شفق را می توان نمونه ای از برق طبیعی دانست که در قطب شمال و

جنوب دیده می شوند

 

چند گونه سپیده قطبی پدید می آید؟

 

:سپیده قطبی دو گونه پدید می آید

شفق شمال / فجر شمالی –

شفق جنوبی / فجر جنوبی –

 

:جستار پیوست پیشین

 

:جستار پیوسته پسین